Samenvatting
Roofstaat. Wat iedere Nederlander moet weten behelst de geschiedenis van Nederland in twaalf hoofdstukken. Van de roof- en kruistochten in de middeleeuwen tot de massa-executies in voormalig Nederlandsch-Indië ruim zestig jaar geleden.Wat begon als een essay in de Playboy midden jaren tachtig is uitgegroeid tot hét standaardwerk over de gruweldaden van Nederland door dejaren heen.
– over de Vereenigde Oost-Indische Compagnie (VOC)
– de West-Indische Compagnie (WIC)
– de eeuwen van kaapvaart en piraterij
– de massale mensenhandel in de Oost en de West
– Pax Neerlandica en de vele Nederlandse aanvalsoorlogen
– de staatsinkomsten uit opium in Nederlandsch-Indië
– het geroofde exotische cultuurgoed in de rijksmusea
– het opiumfortuin van het Nederlandse koningshuis
———————–
Bookreview van Anne Jan de Witte
In 2013 ontstaat de eerste Black-lives matter beweging in Amerika. Hierna volgende wereldwijd protesteren, waaronder in Amsterdam in Utrecht. Demonstranten en protesteerden tegen politiegeweld en institutioneel racisme.  Tegen die maatschappelijke achtergrond publiceerde uitgeverij TopNotch Roofstaat – wat iedere Nederlander moet weten, een geactualiseerde en uitgebreide versie van het Nieuw Zwartboek van Nederland Overzee uit 2002 van Wald Vanvught.
Als schrijver en fotograaf reist hij de wereld over en publiceert hij al sinds de jaren 80 veel over het koloniale verleden van Nederland. In Roofstaat documenteert Vanvugt dat de vaak zogenoemde schaduwzijden of zwarte bladzijden van het koloniale verleden geen bijverschijnselen waren, maar juist de pijlers waarop de overzeese macht was gebouwd.
In dit boek neemt de schrijver je mee op een reis door het verleden. Een verleden waarin Nederland eeuwenlang de wereld in is gegaan en is geworden tot het land wat het nu is. Vanvught laat op basis van historische documenten en getuigenverklaringen zien wat je doorgaans niet in je Nederlandse geschiedenisboek ziet op school. Hij toont hiermee aan hoe Nederland stelselmatig de kunst van het vergeten toepast om een mooiere kant van het geschiedenisverhaal te tonen. Vanvught schets een geschiedenisbeeld waar je wellicht minder trots op kan zijn. Wat begint als een haast wat droge opsomming van incidenten in ons verre collectieve verleden, wordt langzaam een verzameling rode draden van macht, lust en dominantie die verknoopt zijn aan het nu.
Het is een boek die tijdens het lezen langzaam maar zeker onder je huid gaat zitten. Â Ik heb er uiteindelijk meer dan een jaar over gedaan om het te lezen. Legde het soms weg, las eens wat anders, om het vervolgens er telkens weer bij te pakken. Soms gefascineerd, soms met afgrijzen.
Maar waarom nou juist zo’n boek op mijn lijst van boeken die ik aanraad voor systemisch werkers?
Vaak blijven thema’s zoals ons koloniale verleden, maar ook migratie of adoptie bij hen die hier direct speler onderdeel van zijn geweest. Terwijl het denk ik juist naast persoonlijke ook maatschappelijke thema’s zijn. die daardoor iedere Nederlander aangaan.  Want een groot deel van de systeemdynamiek die hiermee is verbonden zit in ons maatschappelijk bewustzijn en dus raakt het doen en laten van ons allen. Wanneer je rondloopt in teams en organisaties kom je het dan ook heel vaak tegen dat dergelijke thema’s aanwezig of juist pijnlijk afwezig zijn.
Roofstaat beschrijft onze zwarte geschiedenis dat vanuit het maatschappelijke systeem over de eeuwen heen het onderbewuste groepsgeweten in is gekomen. En wanneer je systemisch werkt is het denk ik ook goed om jezelf te scholen in dit verleden, juist om in het hier en nu uit te kunnen zoomen, te verbinden en het te erkennen wanneer het zich aandient.
Dit boek helpt daarbij.
