Deze site maakt gebruik van cookies, zodat wij je de best mogelijke gebruikerservaring kunnen bieden. Cookie-informatie wordt opgeslagen in je browser en voert functies uit zoals het herkennen wanneer je terugkeert naar onze site en helpt ons team om te begrijpen welke delen van de site je het meest interessant en nuttig vindt.
Interview
Els van Steijn – Zo doe ik het
In dit interview vertelt een opleider van opstellers hoe zij het doen, wat ze belangrijk vinden, wat hun opvattingen zijn. Soms denken verschillende opleiders er hetzelfde over, soms verschillend. Zij vertellen hoe ze werken en omgaan met een aantal belangrijke theoretische concepten die gebruikt worden bij opstellingen. Deze interviews komen uit het boek Veldwerk - 'Meters maken' in Systemisch Werk & Opstellingen.
- Uit boek Veldwerk
- 31 augustus 2020
- 3 minuten leestijd
WERK JE MET OF ZONDER EEN CLIËNT VRAAG? WAAROM ZO?
In beperkte mate. Ik laat me leiden door de opstelling en wat zich daar wil laten zien. Vaak is de vraag van de cliënt iets dat met het hoofd is bedacht en verklaart waar iemand zich op dat punt in zijn of haar leven bevindt. De opstelling toont vaak dat er nog veel meer meespeelt waar je je niet altijd
van bewust bent. Juist dat zichtbaar maken geeft de helende werking, hoe pijnlijk dat soms ook is.
WIE KIEST DE REPRESENTANTEN?
Ik als begeleider. Dat is efficiënter en zorgt ervoor dat de energie geconcentreerd kan blijven voor waar het feitelijk om gaat.
WANNEER MOGEN DE REPRESENTANTEN BEWEGEN OF PRATEN?
Op mijn uitnodiging. Representanten mogen altijd aangeven als ze iets willen zeggen of een beweging willen maken, maar in mijn rol als begeleider bewaak ik de grens of dat op dat moment passend is, dan wel systemisch verantwoord.
MAAK JE GEBRUIK VAN SYSTEMISCHE ZINNEN? BIJVOORBEELD DOOR DE REPRESENTANT UIT TE LATEN SPREKEN ‘IK ZIE JE?’ WAAROM WEL OF NIET?
Ja, systemische zinnen brengen vaak door de erkenning of uiting van gevoel de overgave tot stand waardoor de cliënt bijna niet meer terug kan gaan naar de versie van zichzelf van voor deze systemische interventie. Het bijkomend effect is dat een mens (die nu eenmaal over een ratio beschikt en vaak iets wil snappen) door de zinnen begrijpt waar het in essentie om gaat in de opstelling, waardoor de totale overgave makkelijker kan gaan.
WIE KRIJGT HET MEESTE AANDACHT? (CLIËNT, OPSTELLER, REPRESENTANTEN, VRAAG, TOESCHOUWERS?)
De opstelling zelf heeft mijn eerste focus. Indien nodig geef ik aandacht waar nodig, waarbij ik alert ben dat het niet afleidt van de essentie.
“IK MOET VOELEN
DAT ACHTER EEN VRAAG
EEN BEPAALDE KRACHT ZIT.
ALS IK DIE VOEL,
KAN IK EEN OPSTELLING
MET IEMAND DOEN”.
– Els van Steijn
HOE INTERPRETEER JE DE VRAAG VAN DE CLIËNT? BLIJF JE LETTERLIJK BIJ DE VRAAG? WERK JE MET DE VRAAG DIE NIET GESTELD IS? WERK JE MET DE VRAAG ALS SYMPTOOM VAN IETS ANDERS? WAT IS DE VRAAG WAAR JE MEE WERKT?
Ik moet voelen dat achter een vraag een bepaalde kracht zit. Als ik die voel, kan ik een opstelling met iemand doen. De vraag vind ik niet essentieel. Vaak is het voor de toeschouwers boeiend om iets te weten over de situatie van de cliënt en de ingebrachte vraag. Voor mij als opsteller is het meestal niet relevant, want ik voel wat in het moment gedaan dient te worden.
WIE BEPAALT OF HET EEN ‘GOEDE’ OPSTELLING IS? OP BASIS VAN WAT?
Een opstelling maakt iets zichtbaar. Dat is niet goed of fout. Wel kan een opsteller een verkeerde interpretatie geven van wat zichtbaar werd. Een opstelling blijkt ‘goed’ geweest te zijn als na een bepaalde periode een ander perspectief is blijven hangen met de gewenste bijbehorend gedragsverandering, waardoor iemand vrijer is om zijn eigen leven te leiden.
HOE BELANGRIJK VIND JE HET OM REPRESENTANTEN TE ONTROLLEN EN HOE DOE JE DAT?
Niet belangrijk. Ik zie de werking van een opstelling bij een representant als een cadeau. Je wordt door dat thema geraakt bij jezelf en wordt daardoor van binnen schoon gemaakt op een niveau waar je zelf niet altijd bij kunt komen.
WAT DOE JE NA DE OPSTELLING? GA JE DE OPSTELLING BESPREKEN? GEEF JE GEBRUIKELIJK EEN OPDRACHT MEE? NEEM JE ENIGE TIJD LATER NOG CONTACT OP?
Na de opstelling benoem ik in een paar zinnen de essentie van wat deze opstelling liet zien. Wel geef ik na afloop van een opstellingendag mee dat opstellingen een ‘stoofpotje op het vuur’ zijn. Dat moet ‘pruttelen’ en dat kost tijd. De helende beelden, primaire gevoelens en het nieuwe perspectief kunnen wel innerlijk herhaald worden in de periode na de opstelling.
WELK ADVIES HEB JE VOOR LEZERS VAN DIT BOEK?
Zet je biologische ouders achter je voordat je begint met het begeleiden van een opstelling (visualisatie).
De fontein, vind je plek