• Gratis verzending vanaf €20 in NL | €40 in BE
  • Op werkdagen voor 23.00 besteld, de volgende werkdag in NL in huis
  • Unieke workshops i.s.m. auteurs

Blog Recensie

Bij een rake vraag gaat het helemaal niet om het antwoord

Bij een rake vraag gaat het helemaal niet om het antwoord. Het brengt je vaak even in verwarring, omdat het op een andere laag iets in beweging brengt. Je kan niet je standaard, logische antwoorden geven over feiten, over analyses, over oorzaken en gevolgen. Soms is het zelfs pijnlijk wat er in beweging komt en is er geen antwoord in woorden te geven.

Zo’n drie jaar terug stelde een collega mij mijn eerste rake vraag. “Waar gaat het hier niet over (terwijl je het wel zou verwachten)?” In mijn hoofd ging ik op zoek naar het juiste antwoord. Alsof het een overhoring was en ik werd gecontroleerd of ik wel goed had opgelet de voorgaande periode. Maar net zo min als het gaat om het antwoord bij het stellen van de vraag, gaat het om het ‘juiste’ antwoord. Er is geen goed en geen fout. Je hoeft niet je best te doen. Alle antwoorden zijn precies goed, voor jou, op dat moment.

Dezelfde collega gaf mij de tip om het boek Rake Vragen van Siets Bakker te gaan lezen. Hij merkte mijn interesse in deze manier van kijken. Het boek had ik in no-time uit. Siets Bakker schrijft down-to-earth met veel praktische, herkenbare voorbeelden. Het leest makkelijk weg en door de voorbeelden wordt manier van vragen stellen logisch. De nadruk in het boek ligt eerst op de Rake Vragen stellen. De manier waarop je zorgt dat een vraag geen gewoon goede vraag is, maar een Rake Vraag wordt. In het laatste deel van het boek worden de systemische principes uit de doeken gedaan. Het mooie is, dat je dit niet hoeft te begrijpen, leren of weten om de Rake Vragen te gebruiken. In het boek zijn een flink aantal kant-en-klare Rake Vragen die je zo kunt toepassen. Of je kunt ook de Rake Vragen-app downloaden en je laten verrassen door een vraag, die de app genereert door met je telefoon te schudden.

Rake Vragen gebruiken is eigenlijk systemisch werken, terwijl daar in het boek niet de nadruk op ligt. Nu vragen sommige collega’s hoe ik systemisch werken toepas in mijn werk, of het niet iets extra’s is waar ik tijd voor moet maken. Met Rake Vragen hoeft dit niet, omdat het past in de gesprekken die ik al heb met mijn medewerkers.

Een Rake Vraag die ik regelmatig stel is: “hoe oud is dit?” Bijvoorbeeld als je het lastig vindt om je ziek te melden. Er zijn dan gewoon goede vragen om te stellen om iemand begrip en steun te geven, zoals: ‘wat maakt dat je het zo lastig vindt?’ Of ‘wat heb je nodig?’ En een Rake Vraag zet iets heel anders in beweging dan zo’n gewoon goede vraag.

Mijn intentie, of ik het zou willen veranderen, stoppen, etc, probeer ik zoveel mogelijk uit te schakelen. En ik wil 100% aanwezig zijn voor de ander. Niet bezig zijn met mijn to-do-lijst, dat ik nodig moet plassen of iets anders. 100% voor de ander er zijn, waardoor er ruimte is, in ieder geval vanuit mijn kant, voor alles wat er komt. Alle antwoorden zijn immers precies goed, voor de ander, op dit moment.

Een andere favoriete Rake Vraag is: “waar is dit een oplossing voor?”. Veel van wat we doen en wat we als probleem ervaren is niet de oorsprong. Ooit was ‘dit’ logisch en bracht het iets. Met de vraag alleen al wordt er ruimte gecreëerd om op een andere manier naar probleem(gedrag) te kijken. En wie weet, komt wat vast zat dan al in beweging.

Meer lezen over Rake Vragen? Bestel het boek Rake Vragen van Siets Bakker hier.

Deze blog is geschreven door Petra van Dongen. Petra werkt als manager in de zorg voor mensen met een beperking. Hierbij zet ze graag haar systemische bril op, stelt ze rake vragen en brengt ze mensen en teams in beweging.

Producten bij dit artikel

Verdieping

Podcast

Siets Bakker

Siets Bakker (1973) is een voorloper op het gebied van toegepast systemisch werk. Als organisatieadviseur begeleidde ze tientallen directies bij verandervraagstukken. Ze is opgeleid als begeleider van familie- en organisatieopstellingen, maar vindt het veel interessanter om vormen te vinden waarin systemische kennis in dagelijkse situaties kan worden toegepast. ‘Ze zeggen weleens dat ieder z’n eigen weg moet volgen. Maar die weg, die zie ik nooit. Ik ben gaan geloven dat er voor mij geen weg klaarligt. Als ik iets wil, moet ik eerst een weg maken. Dat is mijn ervaring tot dusver in mijn leven. Het maken van nieuwe wegen ben ik inmiddels heel erg leuk gaan vinden. Rake Vragen is een van die nieuwe wegen.’ Nadat Siets in 2015 Uitgeverij Het Noorderlicht heeft overgenomen, heeft ze zich ontwikkeld tot systemisch ondernemer. Siets begeleidt organisaties en directies met hun verandervraagstukken, als sparring partner of procesbegeleider en geeft lezingen en workshops over Rake Vragen, in binnen- en buitenland.

Winkelwagen6
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+