Samenvatting
Een directeur wil in zijn organisatie iets verbeteren. Hij wil daarover advies van een externe adviseur. Hun gesprek verloopt als volgt:
Klant zegt: Voordat ik begin, wil ik toch eerst een beetje weten wie ik tegenover mij heb. Ik zou graag willen weten wat je zoal gedaan
hebt op het gebied van advisering en met name de resultaten, en wat jij daaraan denkt te hebben bijgedragen. Zou je een paar
voorbeelden kunnen noemen?
De (denk) adviseur antwoordt: Wat ik gedaan heb, is dat ik zojuist met volle aandacht naar jou heb geluisterd, als jouw adviseur. Zo hoorde ik jou ons adviesgesprek beginnen met de woorden voordat ik begin. Met dit voorbeeld weet jij nu wellicht een beetje wie je tegenover je hebt. Is dit weten
nu voor jou een resultaat dat ik zojuist heb bijgedragen of een resultaat dat jij zelf hebt geproduceerd en geïnterpreteerd uit wat je mij hier hebt horen zeggen?
Denkadviseren is niet de zoveelste variant van organisatieadviseren. Het is een wezenlijk andere benadering van adviseren, begeleiden en coachen, waarbij de denkadviseur niet optreedt als de deskundige die een oplossing weet of bedenkt. In plaats daarvan stimuleert hij vanuit een belangeloze, verwonderde en aandachtige houding de adviesvrager om zijn denken te ontstroeven. Door het veranderen van zijn bestaande interpretaties van en gedachten
over de werkelijkheid, en door zijn ideaalbeeld nog eens kritisch tegen het licht te houden, produceert de adviesvrager als het ware zelf de oplossing van zijn probleem. De theorie achter denkadviseren is van organisatiepsycholoog dr. Edu Feltmann, als vervolg op zijn eerdere theorie over mono-, poly- en metaparadigmatisch adviseren die hij beschreef in zijn dissertatie (1984). Uitgaande van de driehoek van betekenis uit de taalfilosofie (over de relaties tussen taal, denken en werkelijkheid/waarheid) en geïnspireerd door enkele bronnen uit de kunstfilosofie, de poëtica en de taalkunde de Drie Gratiën heeft hij de afgelopen 25 jaar zijn visie op het geheim van adviseren verder ontwikkeld en verdiept, wat resulteert in een verrassende, oorspronkelijke en radicaal
andere kijk op de praktijk van adviseren, begeleiden en coachen.
Drie oud-leerlingen Barbara Lubbers, Makkie Metsemakers en Ger Dijkgraaf namen het initiatief om Edu’s ideeën bij een breed publiek te introduceren. Met z’n vieren schreven zij dit inspirerende boek waarin zowel de theorie als de praktijk van het denkadviseren op een inzichtelijke manier wordt gepresenteerd. De vier auteurs proberen daarbij te achterhalen ‘wat het toch is dat denkadviseren zoiets als ontroering kan wekken, een soort sprakeloze verwondering over de werking van taal in adviesgesprekken die je doet denken: Mooi maar dat is het woord niet (naar het gelijknamige boek van Rutger Kopland). Denkadviseren is zowel een verrassend, praktisch en inzichtelijk boek als een ode aan de eenvoud, lichtheid en waardigheid van denkadviseren. Het zou mooi zijn als iemand die met dit boek in gesprek gaat een ervaring van poëtica zou beleven. Dan zou ook het lezen van dit boek een ervaring van denkadviseren kunnen zijn: de ontstroevende ontdekking van een nieuwe, aantrekkelijke kijk op adviseren.
